နာဲေထန္ဝြံ ဒွ္မှိဟ္မပေတွ္ေကတ္ လတူဓဝ္ည႘သာမြဲရ။ ဒုင္သဇိုင္ ကုဓဝ္ည႘သာတုဲ မေလပ္ဟုီတြံကၜဳင္ ေကာန္သၢံင္တအ္ရ။ ညးဝြံ ဟိုတ္ဒွ္ညးမသၜးလမ်ီဳ သၜးဖုႝဂုဏ္ဇကု သြက္ဂကူမန္ဂွ္ရ ဂိုတ္ဂစာန္ေကၜာန္ကၜဳင္ သြက္ဂကူမန္ ေသၢာံဗၜးၐး စုႝကုႝလအိတ္လမ်ီဳရ။
ဥကၠ႒ေဇှာ္ နာဲေထန္ မဒွ္ေကာန္ မိေမဝ္၊ နာဲေထာန္ေဝန္ဝြံ ကတုႝဒွ္မှိဟ္ ပႜဲသကၠရာဇ္ဍဳင္ (၁၂၈၂)၊ ပႜဲဂိတု ဖဝ္ရဂိုန္ (၉) ေစြက္ တၛဲသိုက္ (၁၉၂၁ ေအၿပ႘ ၁) ပႜဲကြာန္ေလံတက္၊ ပြိဳင္ဍဳင္မုဟ္ဍဳင္ရ။ ေပှာဝ္ကႝုေကာေဒံ (၅) တၜတအ္ဝြံ ဒွ္ေကာန္ေဇှာ္အိုတ္တဲု ေဒံႀတံဳမှဳံမြဲတၜ၊ ေဒံၿဗဵမှံဳ ပိတၜရ။ ႏူအဝယ္ဘဝေဍာတ္တ္ဂွ္ ေဇှာ္ေဂါဝ္ကၜဳင္ ပႜဲတဲ မိေဇှာ္၊ အပါေဇှာ္ရ။
ကာလကလိဂြံအာယုက္ (၉) သှာံဂွ္ စေဗၲာန္ပညာ တန္မူလရ။ ကတ္ေဗၲာန္ပညာ တန္မူလအံင္တဲု ေဗၲာန္ေကတ္လိက္မန္ ပႜဲဘာလက်ာ္ ဇေရင္ကြာန္ဂွ္ရ။ ကာလကလိဂြံအာယုက္ (၁၆) သှာံဂွ္ ဒွင္ဂိုင္ေကတ္ ဘဝထပ႙ုသာမဏ႘တဲု ဆက္ကတ္လၛတ္ လိက္ပရိယတၲိပၜန္ရ။ ပႜဲအာယုက္ (၁၈) သှာံဂွ္ မိေဇှာ္ ကုႝ အပါေဇှာ္တအ္ စုတိအိုတ္တဲု ရာံတိတ္ႏူ ဘဝထပ႙ုတဲု စဵကၜဳင္ဇေရင္ကြာန္မိမဇကုတဲု ေကၜာန္တဵဝါဗၛ မိမဇကုရ။ ကာလဂြံအာယုက္ (၂၀) သှာံဂွ္ ထပ္တဲ ကုမိေခန္ေညာအ္တဲု ကလိဂြံေကာန္ဇာတ္ (၈) တၜရ။ လက္ႀကဵ မိေခန္ေညာအ္ စုတိအာတဲု ထပ္ေစွ္ဒှာဲ ကုမိေလန္ ပၜန္ရ။
ပႜဲ သကၠရာဇ္ခေရတ္ ၁၉၄၆ ၊ သကၠရာဇ္ဍဳင္ (၁၃၀၈) နာဲဖႝုခ်ႝဳတအ္ ကႜိဳက္ပ္တုဲ ပံက္ပၲန္ကၜဳင္ ေဗာ္သြးမန္ သြက္ဂြံ႐ုန္ဂစာန္ ပေရင္ဗၜးၐး ဂကူမန္ရ။ ပႜဲသကုတ္ေဒသမန္ အိုတ္သီုတအ္ဂွ္ေလဝ္ ဂေကာံသဿတ္မန္ဂမၜိဳင္ မံက္ကတႝုကၜဳင္အိုတ္ရ။ ဥကၠ႒ေဇှာ္ နာဲေထန္ဝြံ စႏူအခိင္ဂွ္တဲု ဗြဲမကတိုင္ကဿဟ္ေဟင္ ယိုက္ေဂၜင္ေကတ္တာလ်ိဳင္ ပႜဲဂေကာံသဿတ္မန္ ဂွ္တဲု ကႜဂံါလုပ္ကၜဳင္ ဗြိဳင္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ရ။ ပႜဲကႝုသကၠရာဇ္ခေရတ္ ၁၉၄၈ ဂိတုအဝ္ေဂတ္ ၁၉၊ သကၠရာဇ္ဍဳင္ (၁၃၁၀) ဂိတုဒၢိဳန္ေပင္ ပၜန္ဂတးရပ္လြဟ္မန္ စပၲံမံက္ဂတဝ္ကၜဳင္ဂွ္ ဥကၠ႒ေဇှာ္နာဲေထန္ဝြံ စပံၲပါလုပ္ခ်႘ဓရာင္ကၜဳင္ ပႜဲပၜန္ဂတးရပ္လြဟ္ဂွ္ရ။ သကၠရာဇ္ခေရတ္ ၁၉၅၃ ဂွ္ ယိုက္ေဂၜင္တာလ်ိဳင္ နဒဒွ္ သၠိဳပ္ဂၨအ္႐ုင္ရ။ ဗြဲႀကဵ ပႜဲကႝုသကၠရာဇ္ခေရတ္ ၁၉၅၄ ဥကၠဌေဇှာ္ နာဲေထန္ဝြံ တိတ္ေထာအ္ ႏူသြာင္ပှာန္ ပါလုပ္ခ်႘ဓရာင္ကၜဳင္ ပႜဲသြာင္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ရ။ ပႜဲသကၠရာဇ္ခေရတ္ ၁၉၅၄ ဂွ္ ေကတ္တာလ်ိဳင္ နဒဒွ္ ညးအုပ္ကာ ပြိဳင္ဍဳင္လွာ္ဒကွ္။ ပႜဲကႝုသှာံ ၁၉၅၈ ဂွ္ ေကတ္တာလ်ိဳင္ နဒဒွ္ ေကင္ကာခ႐ိုင္ရ။ ပႜဲကႝုသှာံ ၁၉၅၈ ဂိတုဂ်ဴလာင္ (၁၉) ကာလေဗာ္ပၜတရဵဍဳင္မန္ ၿပံင္သၜာဲဂၜံင္တရဵ “သၜာဲလြဟ္ကႝု ဒ႘မႝုကေရၿဇ႘”ဂွ္ ပါအာကေရာံ ေဗာ္ပၜတရဵဍဳင္မန္တဲု လုပ္အာပႜဲဗြိဳင္ေသှာဝ္ရ။ အေဃာမှံဳဒဿံင္ ပႜဲဗြိဳင္ေသှာဝ္ဂွ္ နကႝုတာလ်ိဳင္ ေကင္ကာခ႐ိုင္ဘာအင္ မြဲတၜကီု ယိုက္ေဂၜင္ကၜဳင္လဝ္ရ။
အေဃာမဂစာန္ခ်႘ဓရာင္ဒဿံင္ ပႜဲဗြိဳင္ေသှာဝ္ ကာလစိုပ္သှာံ ၁၉၆၂ ဂိတု မာတ္ခ်္ (၂) ဂွ္ ဂေကာံသၠိဳပ္ပှာန္ေနေဝန္တအ္ ကႜိဳက္ပ္တဲု သီေထာံအဝႝု ႏူကႝု အလႝုအသ႘ကဿိန္ဍဳင္ရ။ စႏူအခိင္ဂွ္တဲု သဿဳဟ္ဒ႘မႝုကေရၿဇ႘ ဗ်ဟ္ဟဲ၊ အေခါင္အရာေကာန္ဂကူဂမၜိဳင္တအ္ေလဝ္ ေကၜံဗၵန္အာ သဿဝ္တဲ တၜအဝႝုပှာန္အိုတ္ရ။ ပေရင္ခ်႘ဓရာင္ ေကာန္ဂကူတအ္ေလဝ္ ေကၜံကၜက္ကၜဳင္ဒဿံင္သိုက္က္၊ ပေရင္ခ်႘ဓရာင္ ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ အိုတ္သီုတအ္ေလဝ္ ဒးဒုင္ကဿာတ္လဒႝုကၜဳင္ ကုသၠိဳပ္ပှာန္ေနေဝန္ရ။ ဟိုတ္ႏူအေခါင္ခ်႘ဓရာင္ ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ ပေရင္႐ုန္ဂစာန္ သြက္ဂကူမန္ ပႜဲဗြိဳင္ေသှာဝ္ဂွ္ ဟြံဂြံအေခါင္တဲု ပႜဲကႝုသှာံ ၁၉၆၂ ဂိတုဂ်ဴလာင္ဂွ္ ဥကၠ႒ေဇှာ္နာဲေထန္ ကေလင္တိတ္ကၜဳင္ ဇေရင္ပၜန္ဂတးရပ္လြဟ္ ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ မြဲအလန္ပၜန္ရ။ တိတ္ကၜဳင္စိုပ္ ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိတဲု ျခာဟြံလအ္ဂွ္ ဂြံဒုင္႐ုဲစွ္ကႝုတာလ်ိဳင္ နဒဒွ္ ဥကၠ႒ခ႐ိုင္မတ္မလီုရ။
ပႜဲကႝုသှာံ ၁၉၆၃ ကာလကံင္ၿဇ႘ပၜန္ဂတး (ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ) ေကာ္ဘိက္တက္က်ာ ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ ေဗာ္ပိေဗာ္ (KNU, KNPP, NMSP) ဂွ္ နဒဒွ္ ညးစှးေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ၊ (ညးမတိုန္စိုပ္ဂမၜိဳင္ဝြံ ဥကၠ႒ေဇှာ္ နာဲယႈ႙ေက်န္၊ ဥကၠ႒ေဇှာ္ နာဲေထန္၊ နာဲေတတ္ေထာန္ (ဝါ) နာဲဝါ တအ္) တိုန္စိုပ္ ဆႝုဂဗ ကုကံင္ၿဇ႘ပၜန္ဂတးရ။ ပႜဲကႝုသှာံ ၁၉၆၅ ဂွ္ ဂြံဒုင္႐ုဲစွ္ နဒဒွ္ကမၼတ႘ဗဟႝုတဲု ဆက္ေကတ္တာလ်ိဳင္ နဒဒွ္ဥကၠ႒ခ႐ိုင္မတ္မလီုပၜန္ရ။ ပႜဲကႝုသှာံ ၁၉၇၁ ဂွ္ ဂြံဒုင္႐ုဲစွ္ ယိုက္ေဂၜင္တာလ်ိဳင္ နဒဒွ္ညးအုပ္ကာနာနာ ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိရ။ အေဃာမယိုက္ေဂၜင္ မေကတ္ဒဿံင္တာလ်ိဳင္ ညးအုပ္ကာနာနာ ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိဂွ္ မြဲအခိင္ဓဝ္ သီုေကတ္လဝ္တာလ်ိဳင္ ဥကၠ႒ခ႐ိုင္မတ္မလီုပၜန္ရ။ အေဃာကာလ ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ ဒွ္အာၐါလြး ပႜဲကႝုသှာံ ၁၉၈၁ ဂွ္ ဥကၠ႒ေဇှာ္ နာဲေထန္ဝြံ ႏြံဒဿံင္ ပႜဲေဗာ္ နာဲနလႅာ မကႜိဳက္ပ္တဲု နကႝုတာလ်ိဳင္ ဒု-ဥကၠ႒ ယိုက္ေဂၜင္လဝ္ စႝုကႝုစိုပ္သှာံ ၁၉၈၇ ရ။ ပႜဲကႝုသှာံ ၁၉၈၇ ကာလေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိၐါလြး ကေလင္ေကာံပၜန္ဂွ္ ဂြံဒုင္႐ုဲစွ္ နဒဒွ္ ညးအုပ္ကာနာနာပၜန္ရ။ ပႜဲကႝုသှာံ ၁၉၈၉ ဂွ္ နကုႝတာလ်ိဳင္ ဒုဥကၠ႒ ဂွ္ ယိုက္ေဂၜင္လဝ္ရ။ ပႜဲကႝုသှာံ ၂၀၀၃ ကာလ ဥကၠ႒ေဇှာ္ နာဲယႈ႙ေက်န္စုတိအာတဲု ဥကၠ႒ေဇှာ္နာဲေထန္ဝြံ ဂြံဒုင္႐ုဲစွ္ နဒဒွ္ဥကၠ႒ေဇှာ္ ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိရ။
ဥကၠ႒ေဇှာ္နာဲေထန္ဝြံ ဒွ္ညးဆာန္ဂကူမြဲတၜ၊ ဒွ္ညးသၜးလမ်ီဳသြက္ဂကူ၊ ဒွ္မှိဟ္ဒုင္သၜးဂုဏ္ဖႝုပူဂႝုဇကု သြက္ဂကူမန္မြဲကီုရ။ ဘဝဇကု သြက္အလံုမြဲဘဝဂွ္ ဇိုန္ဏွင္ဏာကႝု ပေရင္႐ုန္ဂစာန္ဗၜးၐးဂကူမန္တဲု စိုပ္သှာံ ၂၀၀၅ ဂိတုမာတ္ခ်္ (၁၄)၊ သကၠရာဇ္ဍဳင္ ၁၃၆၆ ဂိတုဖဝ္ရဂိုန္ (၅) မံက္ဂွ္ စုတိအာ ပႜဲ႐ုင္ဌာန္ဂအုပ္ဗြိဳင္အပႜဲဍဳင္ ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ ပႜဲဍဳင္မတ္မလီု နကႝုယဲမှိဟ္ေဇှာ္ရ။
No comments:
Post a Comment